Opleidingsprogramma

Hoe werken opleidingsprogramma's van Formule 1-teams precies?

Jan Bolscher 25 sep 2022 18:29Zondag 25 september 2022 18:29

Hoe werken opleidingsprogramma's van Formule 1-teams precies?

Opleidingsprogramma's zijn vandaag de dag niet meer weg te denken in de Formule 1. In de vorm van financiële steun, training en tijd in de simulator worden jonge coureurs door de teams klaargestoomd om in een koningsklasse-bolide te stappen. Maar hoe gaat dit proces er precies van begin tot eind aan toe?

Het opzetten van een opleidingsprogramma voor junior-coureurs, beter bekend als driver academies, is ongeveer twintig jaar geleden ontstaan. Red Bull Racing en Alpine waren hierin de pioniers, maar vandaag de dag hebben bijna alle Formule 1-teams een eigen opleidingsprogramma voor jong talent. Dat is logisch, want in de jacht op succes zijn coureurs de belangrijkste puzzelstukken. Max Verstappen en Lewis Hamilton zouden natuurlijk niet het ene na het andere koningsklasse-record verbreken als zij niet in één van de beste auto's zaten, maar zij zitten in die auto om een reden: ze weten er het maximale uit te halen. En in een sport waar het om honderdsten van een seconde draait, kan dat het verschil betekenen tussen geschiedenis schrijven en stilletjes weer van de grid verdwijnen.

Artikel gaat verder onder video

Risico's van het vak

Formule 1-teams investeren daarom miljoenen om het volgende supertalent op jonge leeftijd te ontdekken. In de vorm van financiële steun (soms worden de kosten deels gedekt, soms volledig), professionele training en tijd in de simulator, worden deze coureurs bij de hand genomen terwijl ze zich een weg door de verschillende raceklassen onder de Formule 1 proberen te vechten. Dat klinkt allemaal heel gemoedelijk, maar het is een keiharde wereld. Coureurs worden regelmatig zonder pardon uit het programma geknikkerd als de prestaties tegenvallen, maar ook voor de teams pakt het wel eens verkeerd uit. Zo investeerde Alpine recent veel geld in Oscar Piastri - één van de grootste talenten van het moment - in de hoop dat hij op een gegeven moment het stoeltje van Fernando Alonso over zou nemen. Toen puntje bij paaltje kwam (in zijn verdediging: het was allemaal ook een warrig verhaal) besloot Piastri echter een contract bij McLaren te tekenen voor 2023. Alpine overweegt hierdoor zelfs het juniorenprogramma op te doeken.

Wervingsproces

Hoe worden deze jonge talenten precies gerekruteerd? Het begint doorgaans allemaal in de hogere regionen van de Europese kartklassen. Deze worden goed in de gaten gehouden door de zogeheten scouts. De meest veelbelovende coureurs worden bij wijze van spreken geoormerkt en in de gaten gehouden terwijl ze de stap maken naar het singe-seater racing. Meestal, maar niet altijd, worden ze op z'n vroegst op dit punt vastgelegd. Er zijn echter altijd uitzonderingen. Zo werd Christian Lundgaard direct vanuit het karten op 15-jarige leeftijd door Alpine opgenomen in het opleidingsprogramma. De Deen reed in 2020 en 2021 in de Formule 2, maar inmiddels heeft hij de overstap naar de Amerikaanse NTT IndyCar Series gemaakt.

Als een junior-coureur een contract krijgt aangeboden, wordt hij vaak uitgenodigd op de fabriek van het Formule 1-team om zijn handtekening te zetten, zo schrijft Formula 1 op de officiële website. Je kunt je voorstellen dat dit voor veel jonge coureurs al een droom is die uitkomt. Het 'wow-effect' is vaak groot, en zo wordt er direct sentimentele waarde opgebouwd. Daarnaast zijn er vaak grote namen aan de opleidingsprogramma's verbonden. Zo is Helmut Marko opleidingshoofd bij Red Bull Racing, wat nog maar eens laat zien hoe serieus de Formule 1-teams het nemen.

De juiste weg inslaan

Met het tekenen van een junioren-contract is een coureur er echter nog niet. Sterker nog, het echte werk begint nu pas. De volgende belangrijkste stap is dan ook om het juiste kampioenschap uit te kiezen. Op een te jonge leeftijd bij een topteam in een topcompetitie stappen kan zorgen voor een te grote druk op de schouders, maar andersom leidt deelnemen aan een te makkelijke klasse ook nergens naar. De coureur en diens management hebben altijd een zegje in deze keuze, maar uiteindelijk hebben de teams het laatste woord. Dit legde Lundgaard begin dit jaar uit tegenover Formula 1. Van de coureurs wordt verwacht dat zij vertrouwen hebben in het besluit van hun academie.

Druk om te presteren

In het kort worden coureurs in een opleidingsprogramma als het ware begeleid terwijl ze zich een weg naar de Formule 1 proberen te banen. De kosten van het deelnemen aan kampioenschappen worden - soms deels, soms volledig - door de teams gedekt, experts op dit gebied stippelen de juiste route uit en de coureurs worden getraind in de fabriek. Daarnaast kiezen sommige teams, waaronder Alpine, er bijvoorbeeld voor om junior-coureurs tijdens raceweekenden mee te nemen de garage in. Zo kunnen zij van dichtbij meemaken hoe bijvoorbeeld het contact tussen een Formule 1-coureur en zijn engineer gaat tijdens een race. Dit alles maakt dat de druk enorm is om te presteren. Ieder jaar verdwijnen er dan ook een aantal veelbelovende namen uit beeld, omdat zij ten onder gaan aan de verwachtingen.

De voordelen

Opgenomen worden in een juniorenprogramma biedt dus verschillende grote voordelen. Niet in de eerste plaats mag een coureur in de officiële teamkleding door de paddock lopen, waardoor veel mensen een gezicht bij de naam krijgen. Daarnaast is er de kans om te leren van ervaren Formule 1-coureurs. Toen Zhou Guanyu bijvoorbeeld in 2021 zijn debuut mocht maken tijdens de eerste vrije training in Oostenrijk, werd hij bij de hand genomen door niemand minder dan Fernando Alonso. Maar veel belangrijker: de kosten worden (deels) gedekt, er mag tijd doorgebracht worden op de fabriek en er wordt een route uitgestippeld door mensen met de juiste kennis.

Daarnaast kunnen academie-coureurs op deze manier kennis maken met de media en het hele circus rondom de Formule 1. Ook is de kans aanwezig dat ze worden ingezet tijdens een testdag of een vrije training, om zo ervaring op te doen met het koningsklasse-materiaal. Dat levert niet alleen ervaring op die de belangstelling van Formule 1-teams ten goede komt, maar ook punten op de superlicentie. Het heeft dus op allerlei vlakken veel voordelen om onderdeel uit te maken van een opleidingsprogramma.

Succesverhalen

Zoals al kort genoemd hebben vandaag de dag vrijwel alle teams een opleidingsprogramma's. Haas is op dit moment de enige renstal die er geen juniorenprogramma's op nahoudt. Red Bull Racing en Alpine hebben de langste historie, met als resultaat dat deze teams een aantal grote namen hebben voortgebracht. Denk bijvoorbeeld aan Max Verstappen, Pierre Gasly en Daniel Ricciardo (Red Bull), maar ook Lucas di Grassi, Romain Grosjean en Robert Kubica (Alpine). Anthoine Hubert was tot voor kort een van de grotere talenten binnen het programma van Alpine, maar de Fransman kwam in 2019 op tragische wijze om het leven na een crash in de Formule 2 op Spa-Francorchamps.

Het team van Mercedes heeft eveneens indrukwekkende namen voortgebracht. Denk bijvoorbeeld aan George Russell en Esteban Ocon. Charles Leclerc, Sergio Perez en Lance Stroll hebben veel te danken aan het opleidingsprogramma van Ferrari, terwijl Williams namen als David Coulthard, Jenson Button, Nico Rosberg en Valtteri Bottas heeft voortgebracht. Dit was echter voordat er een officieel opleidingsprogramma werd opgericht. McLaren nam ene Lewis Hamilon al vroeg bij de hand, maar heeft ook mannen zoals Nyck de Vries en Tom Blomqvist in de academie gehad. Zo zijn er nog tal van andere noemenswaardige voorbeelden, maar de conclusie is dat het werkt.