Het oude Spa-Francorchamps: ongekend snel, lang en levensgevaarlijk

Al bijna honderd jaar geleden werd er voor het eerst geracet op Spa-Francorchamps. Het waren compleet andere tijden en Spa was toen ook nog een heel ander circuit. Ruim twee keer zo lang als nu en onwerkelijk snel. We blikken eens terug op het oude Spa-Francorchamps.

Wie denkt aan Spa-Francorchamps, denkt vooral aan hoge snelheden en de bekende bochtencombinatie Eau Rouge-Raidillon. Dat zijn twee kenmerken die het circuit al sinds haar 'opening' in 1922 heeft, maar verder zijn er ook veel verschillen tussen toen en nu. Destijds was het circuit, dat geheel over openbare wegen liep, nog bijna 15 kilometer lang, nu nog 'maar' ruim zeven kilometer. Op het oude Spa draaide het nog vooral om snelheid; het stond te boek als één van de allersnelste banen ter wereld. Met een moderne F1-auto zou het gros van de baan volgas afgelegd kunnen worden.

De oude lay-out

Het eerste deel was redelijk vergelijkbaar met nu; er werd gestart vanaf het rechte stuk voor Eau Rouge, waarna de coureurs de bloedsnelle klim langs Raidillon troffen. Dat was in het begin overigens nog niet zo: in de eerste periode was er een scherpe slinger naar links en terug naar rechts op de plek van Raidillon, waardoor de klim een stuk langzamer ging. Vanaf 1939 werd die uit de baan gehaald en volgden Eau Rouge en (het nieuwe) Raidillon elkaar vrijwel naadloos op, in een flauwe bocht tegen de heuvel op. Vervolgens kwamen de coureurs het (bijna) rechte stuk 'Kemmel' op. Tot zover klinkt het nog bekend, maar daarna volgde een enorm stuk circuit dat tegenwoordig niet meer bij de baan betrokken is.

Na Kemmel gingen de coureurs tot en met 1970 namelijk gewoon nog verder door, in plaats van waar ze nu rechtsaf de heuvel af duiken. Er volgde een bloedsnel gedeelte dat de coureurs met een aantal, over het algemeen vrij flauwe, bochten door de dorpjes Burnenville, Malmédy, Masta en Stavelot stuurde. In de vroege jaren racete men zonder enige vorm van bescherming langs de kant van de weg rakelings langs de huizen, telefoonpalen en bomen langs de weg. Bij Stavelot trof men vervolgens een scherpe bocht naar rechts, waarna de coureurs zich opnieuw via enkel flauwe bochten met enorme snelheden richting Blanchimont begaven.

Iets vóór Blachimont, dat tegenwoordig ook nog deel is van het circuit, kwam men weer op het gedeelte dat vandaag de dag nog bij het circuit wordt gerekend. Tegenwoordig is de start/finish iets na Blanchimont te vinden vóór de scherpe bocht naar rechts (La Source) maar in de oude situatie moesten de coureurs La Source eerst nog door voordat ze één rondje hadden afgelegd. Dan mochten ze blij zijn dat ze de finish überhaupt hadden bereikt, want het oude Spa-Francorchamps claimde in de loop der jaren diverse levens. De enorme gemiddelde snelheid in combinatie met de beperkte afscherming langs de baan, zorgden voor levensgevaarlijke situaties.

Afscheid van F1 wegens kritiek

Omdat het zo'n gevaarlijk circuit was, werd er na protesten van F1-coureurs besloten om na 1970 niet meer terug te keren naar de bloedsnelle baan in de Belgische Ardennen. In plaats daarvan week men uit naar Nijvel en Circuit Zolder. Pas in 1983 kwam Spa weer terug op de kalender in de sterke verkorte en meer bochtige vorm, die grotendeels overeenkwam met hoe het circuit er tegenwoordig nog bij ligt. Overigens verdween het stratencircuit-aspect van Spa-Francorchamps pas in 2000, aangezien er vanaf dat jaar geen enkel deel van het circuit meer werd gebruikt voor normaal verkeer buiten de races om.

Een rondje over de oude baan (1958)

Het oude Spa in een (betrekkelijk) moderne F1-auto

Gerelateerd

GP België

Spa-Francorchamps stelt plan op voor meer verbouwingen met hoop op nieuw F1-contract

• 1 april 2024 09:43

Oplichting

Oplichters proberen bezoekers Spa-Francorchamps geld af te troggelen met phishingmail

• 18 maart 2024 18:51